Sürüngen Forumları > Kaplumbağa
UVB IŞIN hakında ufak bir toparlama
Canım sıkıldı oturdum bu yazıyı yazdım
SAKIN kimse altına bişey eklemesin, bu konu başlığı altında SORU SORMAYIN , kendi aranızda MESAJLAŞMAYIN. Konu gerdek çarşafına dönmesin.
Ama bilgisel manada ekleme yapabilirsiniz mesela ben daha evvel momunu yayınladığı ingilizce bir metin olduğu gibi bu yazının altına ekleyeceğim.
IŞIK NEDİR
Güneşten dünyamıza gelen ışık gözle görülen veya görülemeyen ışın demetlerinden oluşur.Kısaca farklı dalga boylarındaki bu ışınlar bir araya gelerek bildiğimiz beyaz güneş ışığını oluştururlar.Bu ışınların dalga boyları nanometre ( nm) denilen bir ölçü birimiyle ölçülür.1 nm 1 metrenin 1 milyarda birine eşittir.Hani şu çok bahsedilen geleceğin teknolojisi nano teknoloji varya işte o nano bu nano.Bildiğimiz güneş ışığı 290-3000 nm dalga boylarındaki ışınımlardan oluşsada, insan gözü yalnızca dalga boyu 400 nm ile 760 nm arasındaki ışınları seçebilir.400 nm dalga boyunun altındaki ışınlara morötesi yada ultraviole , 760 nm dalga boyunun üstündeki ışınlara da kızıl ötesi yada infrared diyoruz.Çünkü görebildiğimiz en küçük dalga boyuna sahip renk mor ( violet) , görebildiğimiz en büyük dalga boyuna sahip renk ise kırmızıdır ( red )
aşağıda konuyu açıklamak için 2 grafik koydum.İlkinde renklerin dalga boyuna göre yerleşimi var.İkincisindede uv ışınları dalga boyuna göre yerleşimi.UV ışınların altında dalga boyu daha küçük olan XRAY ışınları başlıyor
Bizim konumuz olan UV ışınları 400-290 nm dalga boyundaki ultraviyole ışınlarıdır.( Türkçedeki deyimiyle morötesi ışınlar ).Zaten 290 nm den daha kısa dalga boyundaki ışınımlar ozon tabakası ve stratosferdeki moleküler oksijen tarafından tutulduğu için bize ulaşamaz.UV yani ultraviole diye anılan ışınlar insan gözünün görebildiği ışığın hemen altında kalan ışınlardır.UV ışının 3 farklı tipi vardır.İlk önce 400-320 nm dalga boyuyla UVA yerini alır.Yazın plajda derimizi koyulaştıran işte bu ışındır.Hemen arkasından UVB ışını gelirki bu yazının yazılmasına sebep olan ışın işte bu ışındır ( daha sonra detaylı olarak bahsi geçecek) UVB nin dalga boyuda 320-290 nm arasında yer alır.UVB nin hemen arkasında aslında çok zararlı olan ama ozon tarafından bayağı bir engellendiği için bize zarar veremeyen 290-200 nm dalga boyundaki UVC gelir.Aslına bakarsanız UVC kanser yapar ama UVB nin fazlası da deri kanseri yapar.Ozon UVC yi süzer ve bizi korur ama UVB yi hiç süzmez.Fazla güneşlenmenin riski işte bu.Ozonun marifeti ve ozon delinmesinin önemi de işte burada yerini alıyor.Delmeyin ozonu sonra UVC de bizi zımbalar ona göre
şimdiii bütün yukarda yazdıklarımı unutun sizin için değildi.kafa karıştırmak için yazdım.
Esas mesele daha aşağıda
Gelelim sadede.yani UVB ye...
NEDEN UVB...
özelikle kaplumbağa gibi kabuklu hayvanlarda iskelet ve kabuk yapısı kalsiyuma çok ihtiyaç duyar.UVB ye aslında bizde ihtiyaç duyarız biliğiniz gibi dünyamızın yaşam enerjisi güneşten gelir.Kaplumbağalardaki kalsiyum metabolizmasının en çok ihtiyaç duyduğu D3 vitamini ise yeşil bitkilerde çok fazla bulunmaz.Kaplumbağalar bu açığı güneş ten gelen UVB ışınlarının bünyelerinde D3 vitamini sentezlemesiyle (oluşturmasıyla ) kapatırlar.Eğer yeterli D3 vitamini sentezleyemezse kaplumbağanın kalsiyum metabolizması yeterince desteklenemez sonuç olarak kabuğu yumuşar , yemekten içmekten kesilir ve ÖLÜR. UVB ışın ile kaplumbağanın kalsiyum metabolizması arasındaki ilişki daha kompleks ama kafa karıştırmamak için detaylı yazmıyorum basit anlatıyorum (bu noktada benim nacizane bir düşüncem var.Su kaplumbağaları daha ziyade hayvansal gıda ile beslendikleri için gıdalarından D vitamin alma olasılıkları kara kaplumbağalarına göre daha yüksek.Yani onlar için durum azıcık daha iç açıcı gözüküyor.Ama ne kadar D vitamini alıyorlar acaba bilemeyiz..) Demekki kaplumbağamıza D3 vitamini lazım.Dünya üzerinde 2 farklı görüş var.Çok daha az kişinin katıldığı görüşe göre kaplumbağalarda vitamin takviyesi ile bu D3 ihtiyacı karşılanabilir ve UVB ışını olmadan idare edilebilinir.Karşı görüş ise UVB ışınının mutlak sağlanması gerektiği yönünde .Profesyonellerin çoğu bu fikri destekliyor.Yani UVB ışını şart diyor Peki UVB ışınını nasıl sağlıyabiliriz.Birinci temel kaynak güneş, kısaca güneşe çıkartın yada gün ışığı veren tip UVB lamba alın.( Dikkat gün ışığı veren tip UVB lamba , diğer mikrop öldürücü tip UV tipi lamba değil )
UVB NASIL ve NERDEN
Güneş ışığı kaplumbağaya direk gelmeli, cam arkasından alınan ışığın pek bir faydası olmuyor çünkü cam uv ışınlarının büyük kısmını absorbe ediyor yani ya emiyor yada geri yansıtıyor ve içeri çok az UV ışınının girmesine izin veriyor.Tek camda bu içeri sızabilme oranı UVA tamamen geçebilsede UVB de ancak %5 tir. Ama pencerelerde genelde çift cam olduğunu üstüne birde akvaryum camı olduğunuda hesaba katarsanız...kısaca cam arkasından güneş görse bile kaplumbağanıza ulaşan UVB miktarının ne kadar az olacağını tahmin edebilirsiniz.Ama genede hiç yoktan iyidir , %5 de olsa. Eğer akvaryumun evdeki konumu itibari ile kaplumbağalarınız hiç güneş ışığı görmüyorsa demekki UVB lambası şart oluyor.Gündüz uzun süre camlar arkasında güneş görüyorsa hiç yoktan iyidir ama yetmez vitamin takviyesi şart ayrıca maddiyatınız el veriyorsa mutlaka UVB lamba alın.Eğer kaplumbağanız kara kaplumbağasıysa UVB ihtiyacı dahada fazla olacaktır bunu da dikkate alın.Hadi yazın direk güneşe koyarız ama ya kışın ne yapacağız kesinlikle kışın dışarı çıkarmayın üşütür hasta olurlar.su kaplumbağaları soğuğa karşı daha da hassastır.su kaplumbağaları sudan çıkıp güneşlenmeyi ısınmayı seven canlılar ısıtma amaçlı lambanızda mutlaka olsun.florasan tip UVB lamba ısıtmaz. 30 yıldan daha eski tek camlı pencerelerin UVB yi daha fazla geçirdiği tespit edilmiş buda bir alt bilgi olarak aklınızda kalsın. Güneş ışığı veren UVB lambalar büyük pet shoplarda var.Kaçıncı kez yazıyorum bilmiyorum ama anadolu pet den komisyon almam lazım valla.HAGEN marka florasan tipte UVB ışıması yapan lambalar var.İsimleri HAGEN REPTİ GLO.Bu lambaların 3 tipi var aralarındaki fark verdikleri UVB yüzdesinde REPTİ GLO 2.0 , REPTİ GLO 5.0 ve REPTİ GLO 8.0.İsimlerin sonundaki rakkamlar verdiği UVB yüzdesini ifade ediyor.Bazılarınız anlamıştır bu lambalar %2 ,%5 ve %8 gibi düşük yüzdeli UVB ışını veren lambalar.Eh tek pencere camından geçebilen güneş ışığı yüzdesi de zaten kadar.Peki lambanın avantajı ne.Güneş ışığının süresini kontrol edemezsiniz ama lambayı edersiniz , hergün güneş olmaz ama lamba düğmesine basınca yanar. Şimdi birde internette yeni luk UVB lambalar çıkmış.Ben Bu UVB lambaların sadece florasan tipte olanlarını gördüm spot lamba tipinde olanlarıda var ama ben görmedim bilmiyorum.Bu lambalar 38 cm boyunda ve 14 watt.Yani eğer alırsanız yanında birde 14 watt a uygun balast ve starter de almanız gerekecek.Bu güçte balast 3.5 ytl starter 1 ytl birşey tutar. Lamba fiatlarıda benim aldığım yerde sırasıyla 22 , 27 , 29 ytl idi.Florasan Düzeneğini ( çok basittir ama genede ) siz yapmayın elektirikçi yapsın 29 ytl lik lambayı cazır cuzur yakmayın benim gibi. internette bu UVB lambaların günde 14 saat kullanıldığını okuyorum.Bu lambaların birde ömrü varmış yaklaşık 8000 saat yani hergün 14 saat kullansanız 571 gün eder 10 saat kullanırsanız 800 gün
NOT :Uzun ve sıkıcı bir yazı olduğu için ve insanların da okuma tembeli olduğunu bildiğim için okur sıkılma oranının düşürmek ve okunma oranını yükseltmek için biraz mizahi yazdım af ola.Eğer hatalı bir bilgi yazmışsam gene af ola.Hemen UYARIN düzelteyim
momo nun daha önce yayınladığı UVB ışınları ile ilgili bir yazıyıda copy paste ile ekliyorum.
Yazının dili İngilizce ama olsun bu dili ve ingilizce kaplumbağa literatürünü de öğrenmemiz gerekiyor çünkü bize lazım olan tüm gerekli siteler zaten ingilizce olarak yayınlanıyor.
The amounts of UVB that comes through modern window glass, is negligible, while the UVA is a bit more. UVB is used by the body to metabolize the calcium and D3 to help grow strong shells and bones. If your windows are more than 30 years old they are not a very good UV blocker so these perform fine. Newer and usually much thicker windows are really good about blocking the UV wavelengths, mainly because this is bad for human eyes and skin. They do make combo bulbs now that provide heat and the appropriate UVB. There is one called Powersun by ZooMed and UVHeat by T.Rex(I think thats the name). The other method much more commonly used is a flourescent tube, most people use ReptiSun 5.0 or Iguana Light 5.0 both by ZooMed(actually the same exact product just labeled special so iguana people will buy it). You then need to use an incandescent heat lamp. You can buy an expensive basking bulb or just use a regular house lamp.
Here is some factual information about the light spectrum.
Light is generally considered an electromagnetic wave. Wavelength is measured in Nanometers (1/1000000000 meter)
IR is 700nm - 1500nm ( infrared )
Visible light is 400nm - 700nm
UVA is 320nm - 400nm
UVB is 286nm - 320nm
UVC is 200nm - 286nm
VUV is 100nm - 200nm (vacuum UV)
Window glass through at least 50 websites I reviewed tonight, ranging from hobbyist, manufacturers to collegiate physics presentations on the web all agree that there isn`t a significant amount of UVB light passed through. The problem with this statement is that the majority of sights just take this as common knowledge and move on. A few sites refer to the state of the energy. I will give a quick explanation Light hits a "transparent" object, if the energy level of the light matches it doesn`t pass through. Glass lets through light that is above 350nm in general. This is to say that a lot of the light is absorbed or reflected, but what I can`t find is how much is absorbed and reflected. At this point it requires a major study of the chemical make-up of glass and the intensity of the light and a bunch of heavy math that I am not really capable of doing at this time. What I have discovered through Melissa Kaplan`s fine site Anapsid.org is a couple of charts that give us a breakdown of natural sunlight and things it pass through A single pane window should transmit about 5% UVB, modern double pained windows will allow about half that, if they`re tinted even less. If the light goes through a screen or a tank wall cut even more. So with single pane window with access to direct sunlight for part of the day you get the same output as a reptisun 5.0 bulb at 12 inches away.
Now onto some theories....
Barb Reader has had Timmy the Cooter for nearly 43 years. He started as a dimestore turtle. For the majority of Timmy`s life he has had just window light. From Barb`s story it took Timmy several years to reach adult size.
I have had Uzumaki the Cooter for 8 months. He has had a Reptisun 5.0 bulb on for 14 hours a day, which he usually sits about 5 inches away. My turtle started at 1.75 inches and is now 4.5 inches. At his current rate of growth he will be a full grown adult this time next year.
My theory is that the turtles grow a lot faster when subjected to longer and more regular UVB exposure. The amount of UVB given off by the light and the assumption that the window was single paned is close, just the actual amount of time the turtle is exposed differs. So is this form of accelerated growth good? normal? Anybody have a turtle before these new crops of lights came out and has gotten one since and noticed this? Also keep in mind that there are two schools of thought about UVB and D3. It is generally accepted that most reptiles need UVB to synthesize Vit D3. There is another school of thought though that beleives the same can be accomplished through diet. This is getting to be an even more popular theory with the Eastern Species of Box Turtles. Most of these animals very rarley sun themsevles and live in forests with thick canopies.
(Sources)
http://www.sciencenet.org.uk/database/Phys...12/p01347d.html
http://www.vareptilerescue.org/uvb.html
http://www.maui.net/~southsky/introto.html#sensometer
http://www.anapsid.org/uvtable.html
(http://www.turtletimes.com/Forums/index.php?showtopic=3769 `dan alınmıştır)
DÜZELTME EKİ
İlk yazının son pragrafının en sonuna doğru şöyle hatalı bir cümle var
" Şimdi birde internette yeni luk UVB lambalar çıkmış."
doğrusu şöyle olmalıydı
" Şimdi birde internette yeni % 10 luk UVB lambalar çıkmış "
güncel
lütfen altına mesaj yazmayın bilgi topiği olarak kalsın.
frozen sana nasıl ulaşabilirim? Biriey sormak istiyorum
Forumda açıktan sorulamayacak bir sorumu ? Konu nedir ? Eğer kaplumbağa konusunda ise açıktan sorman iyi olur.
ben bir uvb aldım 10 tl neden bu kadar ucuz
holopter o zaman o uvb değil,lambadır...üzqünüm seni kazıklamıslar...